بازار فعلا استراحت ميكند
گروه بورس- سردار خالدي: بيشترين اقبال سرمايهگذاران در بازار سهام طي دو ماه ابتدايي سال جاري به تناسب وضعيت كنوني به سمت صنايع پالايشگاهي و پتروشيمي بود و شايد همين موضوع و گمانهزنيهاي منتشر شده درباره اين صنايع يكي از دلايل مثبت شدن روند معاملات بود.
بازدهيهاي متوالي و مستمر بازار سهام و مثبت شدن شاخصها تا نيمه دوم ارديبهشتماه، اگر چه در دو هفته پاياني مسير متفاوتي به خود گرفت و دوباره با حركت نزولي بازار مواجه شد اما همچنان برخي از سهام گروه فلزات اساسي به عنوان سهامي كه قابليت بازدهي بالا را دارند، در بازار شناخته ميشود. اين در حالي است كه روند حركتي سهام اين گروه همگام با بازارهاي جهاني برخلاف گروه پالايشگاهي و پتروشيمي توفيقي در كسب بازدهيهاي قابل توجه نداشت.
در اين ميان نبايد فراموش كرد كه ريسكهاي موثر بر فعاليت شركتها يكي از عوامل تعيينكننده وضعيت سهام شركتهاست، اگر به بررسي ريسكهاي بازار سرمايه بپردازيم و تاثير آن را بر شركتهاي صنعت مربوطه، عنوان كنيم، برخي از آنها منشا داخلي دارند و برخي ديگر ناشي از پارامترهاي خارجي و موضوع محدوديتهاي بينالمللي كشورها است. در اين ميان موضوع «بهره مالكانه و حقوق دولتي از معادن»، «مساله نرخ خوراك شركتهاي پتروشيمي و اما و اگرها در خصوص اختصاص سهم 26 درصدي صندوق توسعه ملي از درآمد پالايشگاهها»، «زمزمههايي مبني بر اجراي فاز دوم هدفمندي بعد از انتخابات در دولت جديد»، «برنامهريزي براي افزايش دريافتي از شركتها» و «نرخ سود بالاي بانكها و مشكلات صنعت بانكداري» از پارامترهاي اصلي تصميمات دولت است كه به ابهام در بازار و افزايش ريسك شركتها منجر ميشود. يكي از ريسكهاي موثر بر فعاليت شركتها كه اگر چه در دو سال اخير حضور آن كم رنگ شده اما همواره مورد لحاظ سرمايه گذاران قرار گرفته است، موضوع تغييرات قيمتهاي جهاني فلزات بوده زيرا بيشتر شركتهاي فلزي و صادراتي محصولات خود را بر مبناي بازارهاي جهاني ميفروشند، به همين دليل اين عامل همواره يكي از مواردي بوده كه مورد لحاظ شركتها و تحليلگران قرار گرفته است.
بر اين اساس توجه به روند حركتي قيمت فلزات اساسي و پايه در بازارهاي جهاني كه در يك ماه گذشته بيشتر ميل به پايين آمدن داشته است، از مهمترين دلايلي نام برده ميشود كه بايد در تحليلهاي تكنيكال و فاندامنتال نيز به آن توجه كرد.
اين گزارش علاوه بر اينكه ميخواهد به دلايل نوساني شدن و ميل بازارهاي جهاني به سمت حركت نزولي اشاره داشته باشد، درنظر دارد به وضعيت سهام اين گروه در بازار داخلي نيز بپردازد.
روند كلي رشد اقتصادي آمريكا و چين را در نظر بگيريم
يكي از كارشناسان بازار سرمايه درباره اينكه دلايل ركود و افت محسوس قيمتها در بخش فلزات و گروههاي كالايي در بازارهاي جهاني چيست و آيا اين روند ادامه پيدا ميكند؟ اظهار كرد: يکی از مهمترین دلایل رکود در قیمتهای جهانی رکود حاکم بر اقتصاد جهانی است. تقریبا به جز آمریکا که در 4 سال اخیر توانسته بازسازی مناسبی در وضعیت عمومی اقتصادی خود داشته باشد بقیه کشورها بهخصوص چین نتوانسته به حالت طبیعی در سال 2007 برگردد.
نيما آزادي با اشاره به اينكه یکی از محرکهای قوی در بهبود وضعیت عمومی اقتصاد و رشد تقاضا برای فلزات اساسی، رشد اقتصادی چین است، افزود: هر دوره که GDP چین رشد میکند شاهد افزایش تقاضا در قیمتهای جهانی هستیم و به محض اینکه افت میکند تقاضا در بازارهای جهانی کاهش مییابد.
به گفته اين كارشناس بازار سرمايه، از اواسط سال 2010 که رشد اقتصادی شاهد افول بوده تقاضا در بازار نیز کاهش داشته است، روند رشد اقتصادی چین نيز به گونهای بوده که از عدد 12 درصد سال 2010 به حدود 9/7 درصد برای اوایل سال 2013 رسیده است. به نظر میرسد رشد تقاضا در بازار منوط به بهبود وضعیت رشد در چین باشد و بازار به شدت تحولات اقتصادی در اين كشور را رصد میکند.
آزادي در ادامه تصريح كرد: آمار بعدی GDP چین در 8 جولای منتشر میشود و پیشبینی شده رشد اقتصادی چين به 8 درصد برسد؛ در صورتی که به این عدد برسد قیمت جهانی فلزات از قیمتهای فعلی میتواند نزديك 10 درصد رشد قیمتی را تجربه کند.
اين كارشناس بازار سرمايه در خصوص روند حرکتی قیمتهای جهانی براي فلزات پايه همچون «روي» گفت: آمار و ارقام در دست انتشار فاز انتظار بازار را نشان میدهد زیرا بیش از يك سال و نيم است که قیمت در محدوده قیمتی 1750 تا 2185 دلار نوسان میکند. محدوده نوسان 25 درصد بیانگر تعادل در بازارهای جهانی و نبود تقاضای کافی نیز هست. بنابراین روند کوتاه مدت و میان مدت قیمت جهانی نوسان در همین محدودهای است که طي مدت يادشده سال گذشته تغيير كرده است و برای بلند مدت باید روند کلی رشد اقتصادی در آمریکا و چین را در نظر بگیریم.
هيجان مثبت در گروه سهام فلزي
اين كارشناس بازار سرمايه در ادامه صحبتهايش پيرامون اينكه آيا روند نزولي قيمت سهام گروه فلزات اساسي ادامه پيدا ميكند و در چه نقطهاي دوباره بازگشت خواهد داشت؟ گفت: روند حرکتی سهام این گروه نزولی نيست و تنها در یک دوره استراحت و رکود قرار دارد که مستعد یک رشد مناسب نیزهست. رشد قیمتی افراطی سهام گروه فلزی در اواخر پاییز 91 متاثر از قیمت بالای دلار داخل، قیمتهای بسیار بالای معاملات در بورس کالا و هیجان افراطی خرید در بازار بود که با سیاستهای درست کنترل بازار توانستند قیمتها را پايين نگه دارند. به نظر میرسد قیمتهای آن دوره زمانی در گروه فلزی حباب بود و بیشتر از اینکه بازار حباب قیمتی داشته باشد، حباب زمانی داشت اما قیمتهای فعلی با توجه به نرخ دلار و قیمتهای جهانی با توجه به اینکه 6 ماه از آن زمان میگذرد، منطقی و معقول است.
آزادي در پاسخ به اين سوال كه دلايل افت بازار در اين گروه را به طور كلي چه ميدانيد؟ تصريح كرد: دلیل افت این گروه از یک سو کاهش قیمتهای جهانی و از سوی دیگر ابهام در نرخ دلار است (اینکه آیا شرکتها قادر هستند به نرخ دلار آزاد بفروشند یا باید به نرخ مبادلهای فروش انجام دهند؟) در گروه «سرب و روی» ابهام در قیمت خاک و همچنین تامین خاک از دیگر معضلات این گروه است.
اين كارشناس بازار سرمايه با اشاره به در پيش رو بودن برگزاري مجمعهاي عادي و فوق العاده اغلب شركتها در اين فصل سال، در جواب به اينكه آيا مجامع ميتواند يكي از پارامترهاي تاثيرگذار در روند حركتي مثبت سهام اين گروه باشد؟ اظهار كرد: یقینا همینطور است و با توجه به P/E معقول و بالا بودن نرخ دلار، احتمال یک هیجان مثبت در این گروه وجود دارد.
آزادي در نهايت درباره اينكه ارزش گروه فلزات اساسي در بازار سهام كشور به چه ميزان است و سهام اين گروه در بورس را چگونه ارزيابي ميكند؟ گفت: در جدول موجود یک مدل ارزشگذاری سهام فلزات اساسی آورده شده و قیمت فعلی شرکتها با ارزش واقعیشان مورد مقایسه قرار گرفته است که میتواند تا حدودی چشمانداز حرکتی و سهام ارزانتر و گرانتر گروه در مقایسه با هم را ارزیابی كند.
آزادي خاطرنشان كرد: ارزشگذاری بر اساس پیشبینی سود سال 92 شرکتها است و هر چه نسبت قیمت روز به ارزش سهم عدد کمتری باشد برای یک دوره میان مدت به بالا ارزش بیشتری برای سرمایهگذاری دارد.
وي در پايان تصريح كرد: همانطور که ميدانيد بیشتر سهام از قیمت نزدیک به ارزش هر سهم شان در اواخر آذرماه سال گذشته افت کردند و به طور میانگین به 65 درصد ارزششان رسیدند هر چه قیمت سهم به سمت ارزشش برود، توصیه به فروش میشود.
تغييرات محسوس در بازار فلزات پايه دور از انتظار نیست
مهرداد بيات يكي ديگر از كارشناسان بازار سرمايه درباره دلايل ركود و افت محسوس قيمتها در بخش فلزات و گروههاي كالايي در بازارهاي جهاني گفت: پس از بحران مالی و اقتصادی سال 2008 میلادی ایالات متحده که آثار زیانباری در اقتصاد جهانی به وجود آورد، بانکهای مرکزی کشورهای جهان؛ جهت ترمیم اقتصادهای بیمار خود ناچار به تزریق میزان هنگفت نقدینگی به سیستم پولی خود شدند. از طرفی فدرال رزرو اقدام به اجرای سیاستهای وسیع انبساط پولی کرد و تاکنون در حدود 4هزارمیلیارد دلار نقدینگی به اقتصاد این کشور تزریق کرده است.
وي تاكيد كرد: به دلیل اجرای نادرست و بیرویه این قبیل سیاستهای پولی از سوی ایالات متحده و برخی کشورها، نرخ جهانی بسیاری از کالاهای اساسی از جمله فلزات پایه و کالاهای استراتژیک رشد مضاعفي را تجربه کردند که این رشد همزمان با افزایش نرخ تورم در این کشورها بوده که این به تنهایی بیانگر ارتباط مواضع بانکهای مرکزی و بازارهای كالا است. حال با گذشت چندین سال از اجرای این سیاستها بازارهای جهانی افتهای شدیدی را تجربه میکنند که تنها دلیل آن را میتوان تاثیرات منفی عدم تعادل در خروج ساختارهای گوناگون این بازارها از بحران اقتصادی جاری دانست.
وي در ادامه در اين خصوص افزود: اگر چه بیشتر رکود و کاهش قیمت جهانی فلزات گرانبها را میتوان ناشی از رونق بازارهای رقیب از قبیل بازار سهام، اوراق، ... و بهبود وضعيت اقتصادی آمریکا و در نتیجه کاهش ریسک سرمایهگذاری توسط سرمایهگذاران در این بخش دانست اما بازار فلزات اساسي و پايه، متناسب با افزايش سطح تقاضاها و بالا رفتن نرخ رشد توليد در اقتصاد كشورها مطمئنا تغييرات محسوسي را مشاهده خواهند كرد كه اين بستگي به تصميمگيريها و سياست اقتصادهاي بزرگ جهان دارد كه چه تدبيري بينديشند.
بيات با اشاره به اينكه در فاصله سالهای اوج بحران اقتصادی ریسکپذیری و ریسکگریزی توسط معامله گران در بازار به سمت خرید فلزات گرانبها بود، افزود: سرمایهگذاران برای مقابله با رکود و تورم ایجاد شده اقدام به سرمایهگذاری در بازار فلزات گرانبها كردند، ولی در یک سال گذشته سرمایهگذاران در بازارهای مالی با کاهش ریسکپذیری بازارهای جانبی روبهرو شدهاند و تمایل بیشتری نسبت به سرمایهگذاری در بخشهای متعدد را نشان دادهاند، در نتیجه باعث کاهش تقاضا در زمينه بازارهای فلزات اساسی شدهاند. با اين حال روند کاهشی فعلي تا جایی ادامه خواهد یافت که بازدهی بازارهای موازی فلزات گرانبها به نسبت کمتر از هزینه ریسک سرمایهگذاری در بازار فلزات گرانبها باشد و مجددا سرمایهگذاران به سرمایهگذاری در این بازار تحریک شوند.
بيات با بيان اينكه در کوتاهمدت روند کاهش قیمت فلزات گرانبها و تغييرات محسوس در بازار فلزات پايه دور از انتظار نیست، تصريح كرد: با توجه به تغييرات قابل توجه در میان مدت تا تشکیل سطوح حمایتی قوی همچنان میتوان به کاهش قیمتها امید داشت تا جایی که فرصت مناسب برای خرید بلندمدت ایجاد شود و اما در دوره زمانی بلندمدت باید دید آیا اقتصاد جهانی و بالاخص بازارهای مالی موازی کشورهای اروپا و چین توانایی جذب سرمایهگذاران را به خود دارند یا خیر؟ در صورتی که جواب پرسش منفی باشد و وارد مرحله جدیدی از بحران شوند بدون تردید بازار فلزات گرانبها میتواند جایگزین مناسبی برای سرمایهگذاران باشد و دوباره شاهد افزایش قیمت جهانی فلزات گرانبها بود، البته شايد متناسب با افزايش قيمت فلزات گرانبها، فلزات اساسي دستخوش تغييرات عمده و دورنماي منفي شود.
وي در ادامه درباره وضعيت بازار سهام اظهار كرد: اگر چه بازار سهام از ابتداي سال جاري تا نيمههاي ارديبهشت ماه با افزايش روبهرو و در اين مدت هم با تغييرات محسوسي مواجه شده بود اما كاهش اخير شاخص، بيشتر ناشي از موضوع بهره مالكانه و حقوق دولتي از معادن بود كه البته به دليل نوسان رو به پايين كاهش قيمتهاي جهاني فلزات اغلب شركتهايي كه محصولات خود را بر مبناي قيمتهاي جهاني ميفروشند، به تبع با كاهش همراه شدهاند.
بيات درباره اينكه سهام اين گروه در بورس را چگونه ارزيابي ميكنيد؟ افزود: سهام اين گروه اگر چه تحت تاثير بازارهاي جهاني وضعيت متناسبي را دنبال ميكند اما در مجموع به دليل ريسكهاي موثر بر فعاليت شركتها كه علاوه بر اقتصاد جهاني به چند عامل مهم ديگر وابسته است كه بايد به «تصميمات دولت»، «محدوديت كشورهاي غربي در قبال كشورمان» و «شرايط اقتصاد داخلي» اشاره كرد و براي هر كدام از آنها ميتوان دورنماي متفاوتي ترسيم كند.
وي در پايان توصيه كرد: سهامداران و سرمايهگذاران بايد تمامي ابعاد اين قضيه را نگاه كرده و براساس آن، تصميم معقول و مطلوبي بگيرند.